Trong thời đại sản xuất hiện đại, bảo trì dự đoán (Predictive Maintenance) đang trở thành xu hướng tất yếu nhằm tối ưu hóa hiệu suất vận hành và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Trong số các kỹ thuật hỗ trợ bảo trì dự đoán, phân tích rung động (Vibration Analysis) được đánh giá là một trong những công cụ hiệu quả và đáng tin cậy nhất

Bảo trì dự đoán là gì?

Khác với bảo trì định kỳ hoặc sửa chữa khi có hỏng hóc, bảo trì dự đoán cho phép giám sát tình trạng thiết bị theo thời gian thực để phát hiện các hư hỏng tiềm ẩn trước khi chúng gây ra sự cố nghiêm trọng. Qua đó, doanh nghiệp có thể:

• Tránh dừng máy đột ngột
• Lập kế hoạch sửa chữa chủ động
• Tối ưu hóa chi phí bảo trì và nhân lực

Tại sao phân tích rung động lại quan trọng?

Máy móc khi vận hành sẽ tạo ra rung động – và trong rung động đó ẩn chứa thông tin về tình trạng cơ học bên trong. Bằng cách phân tích rung động, người kỹ thuật viên có thể phát hiện sớm các vấn đề như:

• Mất cân bằng (unbalance)
• Lệch trục (misalignment)
• Lỏng kết cấu (looseness)
• Hư hỏng ổ bi, hộp số (bearing & gearbox faults)

Không giống như các kỹ thuật khác như siêu âm hay nhiệt ảnh, phân tích rung có khả năng chỉ ra rõ ràng mức độ và vị trí lỗi cơ học trên các thiết bị quay.

Nguyên lý hoạt động

Hệ thống phân tích rung thường bao gồm:

• Cảm biến gia tốc: Thu tín hiệu rung và chuyển đổi thành điện áp.
• Máy đo hoặc phân tích rung động: Xử lý và hiển thị kết quả như gia tốc (g) hoặc vận tốc (mm/s).
• Phần mềm quản lý dữ liệu – chẳng hạn như ADASH DDS, cho phép tổ chức dữ liệu đo lường, theo dõi xu hướng và lập kế hoạch lộ trình đo.

Quá trình đo rung gồm các bước:

1. Đặt cảm biến tại điểm đo (thường trên vỏ ổ trục).
2. Tín hiệu rung được chuyển thành điện áp, truyền qua cáp đến máy đo.
3. Thiết bị sẽ xử lý và hiển thị giá trị gia tốc hoặc vận tốc để đánh giá tình trạng máy.

Những yếu tố cần lưu ý trong đo rung

• Vị trí điểm đo phải nhất quán và được chuẩn bị đúng (bề mặt phẳng, sạch, không rỉ sét hay sơn phủ).
• Hướng đo nên theo phương xuyên tâm ở góc 45° và thêm một điểm theo hướng dọc trục.
• Hướng đo tối ưu: hướng xuyên tâm ở góc 45° và một điểm đo theo hướng dọc trục gần khớp nối trục.
• Tránh đặt cảm biến lên nắp quạt hoặc các bề mặt không phẳng, vì những vị trí này có thể làm sai lệch tín hiệu rung và dẫn đến kết quả chẩn đoán không chính xác.

Bạn nên đo những gì?

Để đánh giá chính xác tình trạng máy móc, hai thông số đo rung cơ bản sau là rất cần thiết:

1. Tốc độ rung tổng thể (Overall Velocity) – đo trong dải tần 10–1000 Hz, phản ánh các lỗi cơ khí phổ biến như mất cân bằng, lỏng kết cấu, lệch trục, v.v.
2. Gia tốc rung tổng thể (Overall Acceleration) – đo trong dải tần 500–16000 Hz, lý tưởng để phát hiện các lỗi ổ bi có tần số cao.

Tư duy chủ động trong bảo trì

Phân tích rung chỉ là một phần trong chiến lược bảo trì hiệu quả. Để thiết bị vận hành bền bỉ, cần có thói quen quan sát, lắng nghe và chia sẻ thông tin:

• Hiễu rõ máy móc của bạn
• Giữ máy sạch sẽ, phát hiện rò rỉ dầu/khí
• Lắng nghe âm thanh bất thường
• Sử dụng mô hình “Buddy System” – chia sẻ phát hiện bất thường với đồng nghiệp

Kết luận

Phân tích rung động là nền tảng của mọi chương trình bảo trì dự đoán hiện đại. Với hệ thống thiết bị phù hợp và quy trình quản lý dữ liệu hiệu quả, doanh nghiệp có thể nâng cao độ tin cậy của máy móc, giảm chi phí vận hành và bảo trì, đồng thời phòng ngừa sự cố nghiêm trọng trước khi xảy ra.

CÔNG TY TNHH KỸ THUẬT TTT - Đại lý phân phối độc quyền của ADASH tại Việt Nam

CÔNG TY TNHH KỸ THUẬT TTT là nhà phân phối độc quyền của ADASH tại Việt Nam — một tập đoàn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực phân tích rung động và công nghệ bảo trì dự báo.

Chúng tôi cung cấp

• Thiết bị giám sát rung động ADASH chính hãng
• Hệ thống hoàn chỉnh với phần mềm DDS và đào tạo.
• Tư vấn chuyên gia phù hợp với nhu cầu giám sát tình trạng máy móc của bạn.

👉 Bạn đang tìm giải pháp theo dõi tình trạng thiết bị?

👉 Bạn muốn được tư vấn chọn thiết bị đo rung phù hợp?

👉 Bạn muốn ngăn ngừa các sự cố máy móc bất ngờ và thời gian chết?

Liên hệ ngay CÔNG TY TNHH KỸ THUẬT TTT để được hỗ trợ:

📞 Hotline: 0903 929 505 (Mr. Thi)
📧 Email: info@tttengineering.net
🌐 Website: www.tttengineering.net

Xây dựng độ tin cậy hôm nay — bảo vệ tương lai khỏi những tổn thất.
Hãy để CÔNG TY TNHH KỸ THUẬT TTT đồng hành cùng bạn trong hành trình bảo trì thông minh.